Chậm giải ngân gói tương trợ 5.000 tỷ: Hàng trăm ngàn hộ nghèo vẫn khó khăn về hàng ngày nhà ở

Theo vắng của Bộ Xây dựng, do chưa thu xếp được nguồn vốn, chương trình tương trợ nhà ở đối với người nghèo theo chuẩn mới tuổi 2 (2011-2015) bị chậm chễ. Điều này cũng có nghĩa, khoảng 5.000 tỷ đồng hỗ trợ nhà ở cho hộ chuẩn nghèo vẫn bị "kẹt” và khoảng 500.000 hộ nghèo vẫn đang khó khăn về nhà ở. Trước đó, trong nội dung Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ mà Bộ Xây dựng đã trình thì việc hỗ trợ nhà ở cho hộ chuẩn nghèo được thực hiện theo nguyên tắc: quốc gia hỗ trợ, cộng đồng trợ giúp, hộ gia đình dự đóng góp và tự tổ chức xây dựng nhà ở. Trong đó, nguồn vốn tương trợ bao gồm: vốn ngân sách nhà nước, vốn vay ưu đãi, vốn huy động từ cộng đồng và đóng góp của hộ gia đình được tương trợ. Mức đề xuất hỗ trợ từ Ngân sách nhà nước là 10 triệu đồng/hộ (đối với hộ thuộc vùng khó khăn là 12 triệu đồng/hộ; hộ thuộc thôn, bản đặc biệt khó khăn là 14 triệu đồng/hộ); riêng đối với những hộ đã được tương trợ nhà ở nhưng nay nhà ở đã bị sập đổ, hư hỏng thì mức hỗ trợ bằng 50% mức hỗ trợ nói trên. Bộ Xây dựng cho biết, theo kết quả điều gieo rắc sát và vắng của các địa phương thì tổng số hộ nghèo có khó khăn về nhà ở khoảng 500.000 hộ. Như vậy, số vốn ngân sách quốc gia hỗ trợ vào khoảng 5.000 tỷ đồng. Về cơ chế hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện theo văn bản số 677/TTg-KTTH, ngày 22-5-2012 của Thủ tướng Chính phủ. Thời kì thực hiện trong 3 năm, từ năm 2013 đến năm 2015. Tuy nhiên, trong công văn của Bộ Xây dựng gửi đến Thủ tướng Chính phủ mới đây, Bộ này cho biết, mặc dù các Bộ, ban ngành và các địa phương đều có quan điểm thống nhất với dự thảo cơ chế mà Bộ Xây dựng đã trình Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, Bộ Tài chính lại chưa hợp nhất về thời điểm thực hiện chính sách và Bộ Kế hoạch và Đầu tư chưa hợp nhất về cơ cấu nguồn vốn tương trợ. Do đó, chương trình này bị chậm so với dự định ban đầu. Cụ thể, Bộ Tài chính đã có ý kiến cho rằng, việc ban hành cơ chế, chính sách tiếp chuyện hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo theo chuẩn nghèo mới (giai đoạn 2011-2015) là cấp thiết. Tuy nhiên, Bộ Tài chính yêu cầu chưa trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chính sách tiếp tục hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo theo chuẩn nghèo mới vào thời điểm này, vì ngân sách nhà nước không cân đối được nguồn. Còn theo quan điểm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư , do nhà nước có khó khăn về ngân sách nên Bộ này đã yêu cầu giãn thời kì thực hành và quốc gia hỗ trợ hộ nghèo theo chuẩn nghèo mới làm nhà ở theo phương thức cho các hộ nghèo vay vốn từ Ngân hàng Chính sách từng lớp để làm nhà ở (Ngân sách nhà nước cấp 50% cho nhà băng Chính sách từng lớp, Ngân hàng Chính sách xã hội huy động 50% để cho vay), phần còn lại từ Ngân sách địa phương và vốn huy động từ cộng đồng và đóng góp từ hộ gia đình. Để chương trình có thể kịp khai triển, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam mới đây đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng sớm coi xét ban hành chính sách hỗ trợ nhà ở cho người nghèo. Cụ thể, trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam nhấn mạnh, thực tại cho thấy, hồ hết các địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao đều là những địa phương nghèo nên không có điều kiện bố trí ngân sách địa phương để tương trợ. Mặt khác, bây giờ việc huy động sự viện trợ từ cộng đồng cốt tử là huy động từ các doanh nghiệp cũng không đạt nhiều kết quả như trước kia, do đó giả dụ không có vốn tương trợ từ Ngân sách trung ương thì việc khai triển thực hiện sẽ gặp nhiều khó khăn. Nên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp kiến hỗ trợ nhà ở cho các hộ nghèo theo chuẩn nghèo mới (tuổi 2011-2015) theo cơ chế, chính sách mà Bộ Xây dựng đã trình Thủ tướng Chính phủ. M.Phương Đại kết đoàn